Hırsızın Çaldığı Malda Değişiklik Yapması:

- Bir kimse, on dirhem değerinde olan bir altın veya gümüş külçeyi çaldıktan sonra sikke vurarak onu dinar veya dirhem yaparsa eli kesilir ve dinar veya dirhemler külçe sahibine geri verilir. Bu hüküm İmam-ı Âzam’a göredir. İmam Ebû Yusuf ile İmam Muhammed; ″Külçe sahibi dinar veya dirhemleri hırsızdan alamaz″ demişlerdir. Çünkü külçeyi sikkeli para yapmak değeri büyük bir işçiliktir. İmam-ı Âzam’a göre ise, değildir. Ona göre; sanatın kıymet değeri yoktur. Hırsız çaldığı şeye mâlik olamaz. Çalınan şey, sahibine geri verilir.

- Hırsız, çalmış olduğu bir elbiseyi kırmızıya boyasa, eli kesilir. Fakat çaldığı elbise hırsızdan alınmaz ve o elbiseyi ödemesi de lâzım gelmez. Bu hüküm, İmam-ı Âzam ile İmam Ebû Yusuf’a göredir. İmam Muhammed’e göre; o elbise hırsızdan alınır ve boyaması ile onda bir değer artışı olmuş ise, artış olan miktar hırsıza geri verilir. Çünkü mal sahibinin malı her bakımdan mevcuttur ve asıldır. Boya ise, elbiseye tâbidir. İmam-ı Âzam ile İmam Ebû Yusuf’un delili ise, elbisenin boyası hem sûretten hem mânen mevcut olan bir şeydir. Nitekim sahibi elbisesini geri almak istediği zaman boyanın elbisede meydana getirdiği değer artışını hırsıza ödemek zorunda olur. Sahibinin elbisedeki hakkı ise yalnız sûreten mevcuttur, mânen mevcut değildir. Hattâ elbise, hırsızın elinde zâyi olsa yahut hırsız kasten zâyi etse, hırsızın elbiseyi ödemesi vâcip değildir.

Şâyet hırsız, çaldığı elbiseyi siyaha boyasa; o elbise hırsızdan alınır ve boyaması karşılığında kendisine bir şey verilmez. İmam Ebû Yusuf’a göre ise, siyah boya ile kırmızı boya birdir. Bu husus ″Hidâye″ ve ″Kâfi″ adlı eserlerde şöyle geçmektedir: Çalınan elbise siyaha boyanırsa, hırsızdan alınıp sahibine verilir. Zîrâ İmam-ı Âzam’a göre; elbiseyi siyaha boyamak, elbisenin değerini düşürür. Bu takdirde mal sahibinin hakkı düşmez ve boyaması karşılığında hırsıza bir şey verilmez. İmam Muhammed’e göre; siyaha boyamak, elbisenin kıymetini artırır. Boyanın artırdığı kıymet mal sahibinden alınır. İmam Ebû Yusuf, siyah boyanın kıymetini artırmasında İmam Muhammed ile aynı görüştedir. Fakat İmam Ebû Yusuf; ″Elbisenin kırmızıya boyanmasında mal sahibinin hakkı kesildiği gibi, siyaha boyamasında da mal sahibinin hakkı kesilip, geri alamaz″ demiştir. İmam Muhammed; ″Elbisenin siyaha boyanmasında, kırmızıya boyanmasında olduğu ziyâdelik vardır. Mal sahibinin hakkı kesilmeyip, hırsızdan elbise geri alınır. Boyanın artırdığı kıymet hırsıza geri verilir″ demiştir.