Evlenilecek Kadında Aranacak Hususlar:

1- Saliha olan kadınlar ile evlenmek tercih edilmelidir. Bu hususta Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi ve sellem Hadis-i Şeriflerinde şöyle buyurmuştur:

تُنْكَحُ النِّسَاءُ لِأَرْبَعٍ لِمَالِهَا وَلِحَسَبِهَا وَلِجَمَالِهَا وَلِدِينِهَا فَاظْفَرْ بِذَاتِ الدِّينِ تَرِبَتْ يَدَاكَ (ه عن أبى هريرة)

″Kadın, dört husus için nikâh edilir; malı, soyu, güzelliği ve dini. Sen dindar olanı seç ki, elin bereket bulsun.″[1]

مَنْ نَكَحَ الْمَرْأَةَ لِمَالِهَا وَجَمَالَهَا حُرِمَ مَالُهَا وجَمَالُهَا وَمَنْ نَكَحَ لِدِينِهَا رَزَقَه اللّٰهُ مَالَهَا وَجَمَالَهَا.

″Kadınla sırf malı ve güzelliği için evlenen kimse, malından da güzelliğinden de mahrum olur (hayrını görmez). Fakat dindarlığı için, kadın ile evlenen kimseye, Allah’u Teâlâ malı da, güzelliği de nasip eder.″[2]

لَا تَزَوَّجُوا النِّسَاءَ لِحُسْنِهِنَّ فَعَسَى حُسْنُهُنَّ أَنْ يُرْدِيَهُنَّ وَلَا تَزَوَّجُوهُنَّ لِأَمْوَالِهِنَّ فَعَسَى أَمْوَالُهُنَّ أَنْ تُطْغِيَهُنَّ وَلَكِنْ تَزَوَّجُوهُنَّ عَلَى الدِّينِ وَلَأَمَةٌ خَرْمَاءُ سَوْدَاءُ ذَاتُ دِينٍ أَفْضَلُ (ه عن عبد اللّٰه بن عمرو)

″Kadınları sırf güzellikleri için nikâhlamayın. Çünkü güzellikleri onları tehlikeye atabilir. Sırf malları için de onları nikâhlamayın. Çünkü malları onları azdırabilir. Lâkin dindarlıkları için onları nikâhlayın. Şüphesiz burnunun bir kısmı kesik, kulağı delik ve teni siyah dindar bir câriye, dindar olmayan hür kadınla nikâhlanmaktan efdaldir.″[3]

Resûlullah Sallallâhu aleyhi ve sellem’in, dindar kadın ile evlenmeyi teşvik etmesi, kocasına dînî yönden yardımcı olması bakımındandır. Kadın dindar olmazsa, kocasını meşgul eder, huzurunu bozar.[4]

2- Güzel huylu kadınlarla evlenmek tercih edilmelidir. Bu hususta Ebû Hüreyre Radiyallâhu anhu’dan nakledilen bir Hadis-i Şerif’te şöyle geçmektedir:

سُئِلَ رَسُولُ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَيُّ النِّسَاءِ خَيْرٌ قَالَ الَّذِي تَسُرُّهُ إِذَا نَظَرَ وَتُطِيعُهُ إِذَا أَمَرَ وَلَا تُخَالِفُهُ فِيمَا يَكْرَهُ فِي نَفْسِهَا وَمَالِهِ (حم ن عن أبى هريرة)

Resûlullah Sallallâhu aleyhi ve sellem’e: ″Hangi kadın daha hayırlıdır?″ diye sorulunca şöyle buyurmuştur: ″Kocasının kendine baktığında hoş görünen, emrettiğinde itaat eden, malında ve özel yaşantısında onun sevmediği şeyleri yapmayandır.″[5]

3- Yüzü güzel ve mehir parası az olan kadın tercih edilmelidir. Bu hususta Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi ve sellem Hadis-i Şeriflerinde şöyle buyurmuştur:

خَيْرُ النِّسَاءِ أَحْسَنُهُنَّ وُجُوهًا وَأَرْخَصُهُنَّ مُهُورًا (حب عن ابن عباس)

″Kadının hayırlısı, yüzü güzel ve mehri az olandır.″[6]

إِذَا أَوْقَعَ اللّٰهُ فِي نَفْسٍ أَحَدِكُمْ مِنْ اِمْرَأَةٍ فَانْظُرْ إِلَيْهَا فَإِنَّهُ أَحْرَى أَنْ يُؤْدَمَ بَيْنَهُمَا (ه أحمد بن مسلمة)

″Allah’u Teâlâ, sizden herhangi birinizin kalbine bir kadın ile evlenmeyi düşürdüğü vakit, o kadına baksın. Zîrâ bu sayede aralarında daha iyi ülfet olur.″[7]

مِنْ بَرَكَةِ الْمَرْأَةِ سُرْعَةُ تَزْوِيجِهَا وَسُرْعَةُ رَحِمِهَا.

″Tez evlenmek, tez doğurmak ve mehri az olmak kadının bereketindendir.″[8]

Eşi güzel olanın gözü dışarda olmaz, ekseriyetle insan tabiatı, güzeli tercih eder. Evlenilecek kadının dindar olması, ahlakının ve kendisinin güzel olması tercih edilmelidir.

4- Kadının doğurgan olanı tercih edilmelidir. Bu hususta Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:

تَزَوَّجُوا الْوَدُودَ الْوَلُودَ فَإِنِّي مُكَاثِرٌ بِكُمْ الْأُمَمَ (د ن معقل بن يسار)

″Sevimli ve döl getiren (doğurgan) kadınları tercih edin. Zîrâ mahşer günü ben sizin çokluğunuzla iftihar ederim.″[9]

5- Kadının bakire olanı ile evlenmek tavsiye edilmiştir. Zîrâ bu hususta Câbir Radiyallâhu anhu’dan nakledilen bir Hadis-i Şerif’te, o şöyle anlatmaktadır:

قَفَلْنَا مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ غَزْوَةٍ فَتَعَجَّلْتُ عَلَى بَعِيرٍ لِي قَطُوفٍ فَلَحِقَنِي رَاكِبٌ مِنْ خَلْفِي فَنَخَسَ بَعِيرِي بِعَنَزَةٍ كَانَتْ مَعَهُ فَانْطَلَقَ بَعِيرِي كَأَجْوَدِ مَا أَنْتَ رَاءٍ مِنْ الْإِبِلِ فَإِذَا النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ مَا يُعْجِلُكَ قُلْتُ كُنْتُ حَدِيثَ عَهْدٍ بِعُرُسٍ قَالَ أَبِكْرًا أَمْ ثَيِّبًا قُلْتُ ثَيِّبًا قَالَ فَهَلَّا جَارِيَةً تُلَاعِبُهَا وَتُلَاعِبُكَ (خ عن جابر)

Bizler Peygam­ber Efendimizle birlikte bir gazveden dönüyorduk. Ben yavaş yürüyen bir devenin üzerinde acele hareket ettim. Derken arkamdan bana bir süvârî yetişti de elindeki bir değnekle benim deveme vurdu. Bu vuruş üzerine benim devem, görmekte olduğun develerin en hızlısı gibi yürüdü. Bir de baktım ki, o zât, Peygamber Efendimiz imiş. Bana: ″Seni acele ettiren nedir?″ dedi. Ben de ona: ″Ben yeni evlenmiş bir kimseyim″ dedim. Peygamber Efendimiz:″Genç bir kız ile mi yoksa dul bir kadınla mı evlendin?″ dedi. Ben: ″Dul bir kadınla evlendim″ dedim. Peygamber Efendimiz: ″Senin onunla, onun da seninle oynaşacağınız bir genç kızla evlenseydin yâ!″ buyurdu.[10]

6- Nikâh edilecek kadının dindar, iffetli ve şeref sahibi bir ailenin kızı olması tercih edilmelidir. Kişinin hangi çevrede yetiştiği çok önemlidir. Bu hususta Ebû Said Radiyallâhu anhu’dan nakledilen Hadis-i Şerif’te şöyle buyrulmuştur:

إِيَّاكُمْ وخَضْرَاءَ الدِّمَنِ! قِيلَ يَا نَبِيَّ اللّٰهِ! ومَا خَضْرَاءُ الدِّمَنِ؟ قَالَ: الْمَرْأَةُ الْحَسْنَاءُ فِي مَنْبِتِ السَّوْءِ (الرامهرمزي والعسكري معا في الامثال، قط في الافراد والديلمي عن أبي سعيد)

Resûlullah Sallallâhu aleyhi ve sellem: ″Hadrâ-i dimen’den sakının″ dediğinde, Sahâbîler: ″Yâ Resûlallah! Hadrâ-i dimen nedir?″ diye sordular. Bunun üzerine Resûlullah Sallallâhu aleyhi ve sellem: ″Bataklıkta (kötü çevrede) yetişen güzel kadın″ cevabını verdi.[11]

Çocukların yetiştirilmesinde annenin etkisi çok büyüktür. Çocukları iyi bir ahlak üzere yetiştirecek olan ve kişinin kendisine denk bir kadını tercih etmesi tavsiye edilir. Bu yüzden Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi ve sellem:

تَخَيَّرُوا لِنُطَفِكُمْ وَانْكِحُوا الْأَكْفَاءَ وَأَنْكِحُوا إِلَيْهِمْ (ه عن عائشة)

″Nutfeleriniz (olacak çocuklarınız) için seçiminizi yapın ve size denk olanlarla evlenin″[12] diye buyurmuştur.

7- Yakın akraba ile şeriata mâni bir durum olmadığı sürece evlenmekte hiçbir sakınca yoktur. Ancak yakın akraba evliliğinden de sakınmak gerekir. Bu hususta Râfii, şu Hadis-i Şerif’i nakletmiştir:

لَا تَنْكِحُوا الْقَرَابَةَ الْقَرِيبَةَ فَإِنَّ الْوَلَدَ يُخْلَقُ ضَاوِيًا (الرافعى)

″Yakın akraba ile evlenmeyin, zîrâ çocuk zayıf doğabilir.″[13]

Amca, dayı, hala, teyze çocukları birbirleriyle evlendirildiğinde, kız ve oğlan veya her ikisi birbirlerine gönülsüz ise, hatır için zorla evlendirilmişlerse bunlardan doğan çocukların bâzıları zayıf ve sakat olabilir. Başka türlü sakıncası yoktur. Yakın akraba evliliğinin sakıncalı olduğu tıbben de doğrulanmıştır.

8- Bir erkek bir kadınla iffetini koruyabilecek (zinâya yönelmeyecek) durumdaysa, birden fazla evlilik yapması uygun görülmemiştir. Çünkü böyle bir evlilikte erkek, eşleri arasında adâleti sağlayamazsa çok büyük mesuliyet altına girmiş olur. Zîrâ Allah’u Teâlâ Sûre-i Nîsâ, Âyet 3’te: ″Eğer zevceleriniz arasında adâleti yerine getirememekten korkarsanız, bir zevce ile veya sahip olduğunuz câriyeler ile yetinin″ diye buyurmaktadır. Bu hususta Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi ve sellem de şöyle buyurmuştur:

مَنْ كَانَ لَهُ امْرَأَتَانِ يَمِيلُ لِإِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى جَاءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَحَدُ شِقَّيْهِ مَائِلٌ (ن د عن ابى هريرة)

″Kimin iki eşi olur da birine fazla meylederse, mahşer günü bir tarafı çarpık olarak gelir.″[14]


[1] Sünen-i İbn-i Mâce, Nikâh 6.

[2] İhyâu Ulûmi’d-Dîn, c. 2, Hadis No: 137, Sayfa 101.

[3] Sünen-i İbn-i Mâce, Nikâh 6; Kütüb-i Sitte, Hadis No: 6570.

[4] İhyâu Ulumid-Dîn, c. 2, s. 101.

[5] Ahmed b. Hanbel, Müsned, Hadis No: 7114; Sünen-i Nesâî, Nikâh 14.

[6] İhyâu Ulûmi’d-Dîn, c. 2, Hadis No: 142.

[7] İhyâu Ulûmi’d-Dîn, c. 2, Hadis No: 139; Sünen-i İbn-i Mâce, Nikâh 9.

[8] İhyâu Ulûmi’d-Dîn, c. 2, Hadis No: 143;

[9] Sünen-i Ebû Dâvud, Nikâh 4; Sünen-i Nesâî, Nikâh 11.

[10] Sahih-i Buhârî, Nikâh 10; Sahih-i Müslim, Rızâ 15; İhyâu Ulûmi’d-Dîn, c. 2, Hadis No: 145.

[11] Kenz’ul-Ummal, Hadis No: 45620, 44587.

[12] Sünen-i İbn-i Mâce, Nikâh 46.

[13] İhyâu Ulûmi’d-Dîn, c. 2, Hadis No: 148.

[14] Sünen-i Nesâî, Kadınlarla muâşeret 2; Sünen-i Ebû Dâvud, Nikâh 37-38; Ahmed b. Hanbel, Müsned, Hadis No: 7595, 8212.