Abdestin Kısımları:

1- Farz olan abdestler: Bunlar, abdestli olmayan Müslümanların namaz kılmak, cenâze namazı kılmak, tilâvet secdesinde bulunmak, nâfile namazlar kılmak, Kur’ân-ı Kerîm’i elleriyle tutmak için alacakları abdestlerdir.

2- Vâcip olan abdestler: Bunlar, abdestli olmayan Müslümanların Kâbe’yi tavaf etmek için alacakları abdestlerdir.

3- Mendûb olan abdestler: Bunlar, abdestli olarak uyumak için, uykudan uyandığı zaman, ezbere Kur’ân okumak için, devamlı olarak abdestli bulunmak için, abdest üzerine abdest almak maksadıyla, öfkelendiği zaman, cenâzeyi yıkamak ve tâkip etmek için, ezan okumak ve kamet getirmek için, dînî ilimleri okuyup okutmak için, Ravza-i Mutahhara’yı ziyaret etmek için, Arafat’ta vakfe için, ulemâ meclisine gitmek için, namaz dışında kahkaha ile güldükten sonra, cünüp olan bir kimse yemek, içmek, uyumak, tekrar cimâ etmek istediğinde, herhangi bir hatâdan sonra, gıybet ettikten, yalan söyledikten sonra, fenâ bir şiir okuduktan sonra, çalgı dinlendiğinde alınacak abdestlerdir. Bu hususta nakledilen Hadis-i Şeriflerden bâzıları şöyledir:

اَلْحَدَثُ حَدَثَانِ حَدَثُ اللِّسَانِ وَحَدَثُ الْفَرْجِ وَلَيْسَا سَوَاءٌ وَحَدَثُ اللَّسَانِ اَشَدُّ مِنْ حَدَثِ الْفَرْجِ وَفِيهِمَا الْوُضُوءُ. (الديلمى عن ابن عباس)

″Abdestsizlik iki kısımdır: Birincisi, lisanın abdestsizliğidir (gıybetten, yalandan dolayı dilin abdestsizliğidir). Diğeri de fercin abdestsizliğidir. Bunlar bir değildir; (günahtan dolayı) dilin abdestsizliği fercin abdestsizliğinden daha şiddetlidir. Her ikisinde de abdest gerekir (günahtan dolayı abdest almak ise mendûbdur).″[1]

مِنْ بَاتَ عَلَى طَهَارَةٍ ثُمَّ مَاتَ مِنْ لَيْلَتِهِ مَاتَ شَهِيدًا (ابن السنى عن انس)

″Kim abdestli yatıpta o gece ölürse şehit olarak ölür.[2]

اَلنَّائِمُ الطَّاهِرُكَالصَّائِمِ الْقَائِمِ (الديلمى عن عمرو بن حريث)

″Abdestli olarak uyuyan kişi gündüzü oruçlu, geceyi ibadetle geçiren insan gibidir.”[3]

اِنَّ الْغَضَبَ مِنَ الشَّيْطَانِ وَاِنَّ الشَّيْطَانَ خُلِقَ مِنَ النَّارِ وَاِنَّمَا تُطْفَأُ النَّارُ بِالْمَاءِ فَاِذَا غَضِبَ اَحَدُكُمْ فَلْيَتَوَضَّأْ. (حم د وابن ابى الدنيا فى ذم الغضب طب عن عروة بن محمد بن عطية السعدى عن ابيه عن جده)

″Öfke şeytandandır, şeytan ise ateşten yaratılmıştır. Ateş su ile söndürülür. Şu halde biriniz öfkelendiği zaman hemen abdest alsın.″[4]

مَنْ تَوَضَّأَ فَاَحْسَنَ الْوُضُوءَ وَعَادَ اَخَاهُ الْمُسْلِمَ مُحْتَسِبًا بُوعِدَ مِنْ جَهَنَّمَ مَسِيرَةَ سَبْعِينَ خَرِيفًا. ( د عن انس)

″Kim abdest alır, abdestini de güzel yapar (erkâna uygun şekilde alır) ve Müslüman kardeşini ziyaret ederse, Cehennemden yetmiş yıllık mesafe uzaklaştırılır.″[5]


[1] Râmûz’ul-Ehâdîs, s. 202/10.

[2] Râmûz’ul-Ehâdîs, s. 411/1.

[3] Râmûz’ul-Ehâdîs, s. 238/6.

[4] Ahmed b. Hanbel, Müsned, Hadis No: 17302; Râmûz’ul-Ehâdîs, s. 105/4.

[5] Sünen-i Ebû Dâvud, Cenâiz 7; Râmûz’ul-Ehâdîs, s. 414/13.