Farz Olan Guslü Gerektiren Sebepler:

Şu dört sebepten dolayı boy abdesti almak farzdır:

1- Şehvetle yerinden ayrılarak dışarı çıkan bir meniden dolayı, isterse bu uyku hâlinde olsun gusül farzdır.

İmam-ı Âzam ve İmam Muhammed’e göre; guslün farz olması için meninin şehvetle yerinden ayrılması şarttır. Hattâ bir kimseden şehvetsiz meni gelse, o kimseye gusül farz olmaz. Meselâ: Bir kimse ağır yük taşısa veya duvardan düşse, bu yüzden menisi gelse, o kimseye gusül farz değildir.

Bir kimse ihtilâm olurken şehvetle yerinden ayrılan menisini, tenâsül uzvunu tutarak, şehvet duygusu geçtikten sonra dışarı akıtsa İmam-ı Âzam ve İmam Muhammed’e göre gusül lâzımdır. İmam Ebû Yusuf ise, bu durumda meni, şehvet kesildikten sonra çıkarsa gusül gerekmez, demiştir. Ancak ulemâ; yolcunun ve şüpheden korkan misafirin bu görüşle amel etmesini câiz görmüşlerdir.

Aynı şekilde bir kimse ailesiyle cinsî münâsebette bulunup meni boşansa, idrar yapmadan hemen yıkansa, biraz sonra kalan meni çıksa İmam-ı Âzam ile İmam Muhammed’e göre tekrar yıkanması lâzımdır. Eğer idrar yaptıktan sonra yıkansa, biraz sonra kalan meni çıksa, ittifakla tekrar yıkanması lâzım değildir.^[1]

Uykudan uyanan kimse, yatağında veya çamaşırında yahut uyluğunda bir yaşlık görürse, eğer ihtilâm olduğunu; rüyâsında cinsî münâsebette bulunduğunu hatırlıyorsa, gusletmesi gerekir. O yaşlığın meni veya mezi olduğunu bilsin veya bunlarda şüphe etsin birdir. Bunda ittifak vardır. Fakat ihtilâm olduğunu hatırlamadığı takdirde, İmam-ı Âzam ve İmam Muhammed’e göre; o yaşlığın mezi olduğuna kanaat getirirse gusül gerekmez. Fakat meni olduğuna kanaat getirir ve meni mi, mezi mi diye şüphe ederse gusletmesi gerekir. Fetvâ bu yöndedir. İmam Ebû Yusuf’a göre ise, o kimse kesin olarak ihtilâm olduğunu bilmediği için gusül lâzım değildir. Ama ihtilâm olduğunu bilmese de, gördüğü yaşlılık meniyse ittifakla gusül farz olur. Eğer gördüğü vedi ise ittifakla gusül lâzım değildir.

Meni: Şehvetle yerinden ayrılıp, tenasül uzvundan dışarı çıkan ve beyaz renkli koyu bir sıvıdır. Mezi: Meni gibi koyu olmayan ve şehvetsiz olarak gelen beyaz ve ince bir sıvıdır. Ekseriya zevcesi ile oynaşırken gelir. Vedi: İdrardan sonra gelen beyaz bir sıvıdır.

Bir erkek veya kadın, rüyâsında ihtilam olsa da, meni dışarıya çıkmış bulunmasa yıkanması lâzım gelmez. İmam Muhammed’e göre, bu halde kadının ihtiyaten yıkanması icap eder. Çünkü kadından çıkacak bir sıvının yine kendisine dönmesi muhtemeldir.

Hz. Âişe Radiyallâhu anhâ’dan nakledilen bir Hadis-i Şerif’te, şöyle buyrulmuştur:

سُئِلَ النَّبِىُّ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنِ الرَّجُلِ يَجِدُ الْبَلَلَ وَلَا يَذْكُرُ احْتِلَامًا. قَالَ: يَغْتَسِلُ؛ وعَنِ الرَّجُلِ يَرَى أَنْ قَدِ احْتَلَمَ، لَا يَجِدُ بَلَلَ، قَالَ لَاغُسْلَ عَلَيْهِ. (د عن عائشة)

Resûlullah Sallallâhu aleyhi ve sellem’e, ″Bir kimse uykusundan uyanınca ihtilam olduğunu hatırlamadığı halde ıslaklık görse ne buyurursunuz?″ diye sorulmuştu. Resûlü Ekrem: ″Gusleder″ buyurdu. ″Yâ Resûlallah! Bir kimse ihtilam olup uyanınca ıslaklık görmese ne buyurursunuz?″ sorusuna da Resûlü Ekrem: ″Gusül lâzım değildir″ buyurdu…^[2]

Yine mezi ile vedinin çıkmasından dolayı gusül lâzım gelmez. Bunların çıkması ile sâdece abdest bozulur. Çünkü Peygamberimiz Sallallâhu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:

كُلُّ فَحْلٍ يُمْذِي وَفِيهِ الْوُضُوءُ.

″Erkeklik gücüne sahip olan herkes mezilenir. Meziden sâdece abdest almak gerekir.″^[3]

2- Cinsî münâsebette erkeğin tenâsül uzvunun, sünnet mahallinin kaybolmasıyla gusül farz olur. Yani erkeğin sünnet yeri, kadının sünnet yerinin içine girerse ister meni gelsin, ister gelmesin, her ikisine de gusül icab eder. Zîrâ Resûlullah Sallallâhu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:

اِذَا الْتَقَى الْخِتَانَانِ وَتَوَارَتِ الْخَشَفَةُ وَجَبَ الْغُسْلُ اَنْزَلَ اَوْ لَمْ يُنْزِلُ.

″İki sünnet yeri birbirine rastlayıp kertik kaybolunca, meni insin inmesin, gusül lâzım gelir.″^[4]

3- Uykudan uyananın meni görmesiyle gusül farz olur.

4- Kadınların hayız ve nifastan kesilmeleriyle gusül farz olur.

Allah’u Teâlâ Sûre-i Bakara, Âyet 222’de şöyle buyurmaktadır:

Ey Resûlüm! Sana kadınların hayız hâlinden sorarlar. De ki: ″O bir ezâdır…″

Kadının nifastan sonra yıkanmasının farz olmasının delili ise icmâ ile sâbittir.